Amy Roberts Yazar ve Fitness Uzmanı
Fitness teknolojisi, televizyondaki egzersiz programları ve Wii Fit antrenmanlarından akıllı yoga taytları ve giyilebilir izleyicilere kadar birçok alanda sağlıklı alışkanlıkları günlük yaşamımıza adapte etmeye yardımcı olmaya devam ediyor.
Teknoloji ve egzersiz, her zaman birbirini destekleyen bir ilişki halinde olmuştur. Fitness hareketi, “fitness’ın babası” Jack LaLanne’in 1950’lerde direnç makinelerini çıkarmasından bu yana, 80’lerde Jane Fonda’nın video çılgınlığının, 1990’larda Billy Banks’in Taebo sporunun ve 2000’lerin başında Pilates‘in ön plana çıktığı bir değişim içinde.
Günümüzde, popüler dayanıklılık, esneme ve kros egzersiz rutinleri, genellikle fitness bantları ve akıllı saatler gibi giyilebilir izleme cihazlarıyla ölçülüyor.
“Yürüyüş ve koşu ayakkabılarında olduğu gibi, bazı durumlarda teknolojiden önce de fitness vardı. Bu nedenle fitness’ın inovasyonu desteklediğini söyleyebiliriz,” diyor tarihçi ve Getting Physical: The Rise of Fitness Culture in America kitabının yazarı Shelly McKenzie.
“Başka durumlarda ise tam tersi söz konusuydu: Videolar ve taşınabilir müzik çalar gibi teknolojiler, insanların farklı şekillerde kullandıkları bir araç oldu,” diyor.
Küçük Ekranda Egzersizler
Ekran teknolojisi, televizyon ve VCR’dan oyun ve video veri akışına doğru gelişirken, fitness uzmanlarının hedef kitleleriyle bağlantı kurma yolları da değişti.
Doping kullanımı, spor salonları ve ev egzersizlerinin hikayesi, 1950’lerde ilk “fiziksel kültür stüdyosunu” ve televizyondaki fitness programını yayınlayan Jack LaLanne ile başladı.
“İnsanlar benim bir şarlatan olduğumu ve aklımı kaçırdığımı düşündü,” diyor merhum fitness uzmanı, JackLaLanne.com sitesinde. “Doktorlar bana karşı çıktı. Ağırlık çalışmanın kalp krizlerine ve seks dürtülerinin kaybına neden olacağı söylendi.”
Yine de LaLanne’in egzersizleri ünlü oldu ve o günden bu yana birçok fitness gurusu egzersiz ve beslenme şekilleriyle seyircilerin ilgisini çekti. Judi Sheppard Missett’in Jazzercise programı popülerliğini televizyona borçlu. VCR’ları her ev için olmazsa olmaz yeni teknoloji haline getiren de Jane Fonda’nın 1982’de çıkan ilk egzersiz videolarıydı.
“O zamanlar, spor salonları büyük şehirlere özgü, şık yerlerdi,” diyor McKenzie. “Ülkenin her yerinde değillerdi. Bu nedenle biri egzersiz yapmak istese ve yakınlarda spor salonu yoksa, videolar bir seçenek sunuyordu.”
VHS bantları ve DVD’ler geride kalsa da fitness paylaşımı internetten video veri akışıyla devam ediyor. Antrenör Tracy Anderson’ın abonelik egzersizleri veya YouTube’daki ücretsiz bar dersleri bu paylaşımlar arasında.
Ve burada yalnızca pasif izleme durumu söz konusu değil. Egzersiz video oyunları ilk olarak 1999’un Dance Dance Revolution‘ıyla başladı, 2007’nin sonunda Nintendo’s Wii Fit‘i ile en popüler halini aldı. Beş yıl sonra, egzersiz oyun ekipmanı, 23 milyondan fazla cihaz satışıyla Guinness Dünya Rekoru kırdı.
Bugün, eğitmenler birebir veya Skype ve FaceTime aracılığıyla, Wello veya EMG Live Fitness gibi fitness sitelerinde sanal grup ortamında müşterileriyle buluşabiliyor. Profesyonel ve amatör sporcular, büyük şirketlerin çalışanları ve ordu için sağlık ve performans planları hazırlayan Exos, insanların fitness düzeyini yükseltmek için çevrimiçi eğitim videoları ve kişisel veri izleme yöntemlerini de kullanıyor.
Makinelerin Yükselişi
1950’lerde, Jack LaLanne direnç makinelerini geliştirdi. Squat gibi ağırlık egzersizleri için kullanılan Smith makinesini icat etti. Ancak ağırlık çalışması, Arthur Jones 1970’te ilk Nautilus makinesi Blue Monster‘ı piyasaya sürene kadar çok ilgi çekmedi.
Bu makineler, egzersiz hareketinin tamamında kaslara direnç sağlamak için makara ve mil dirseklerinden faydalanıyordu. Bu o zaman devrim niteliğinde bir fikirdi. Jones’a göre, bu spiral şekilli mil dirsekleri, bir notilusun kabuğuna benziyordu.
“Ağırlık kaldırmak, Nautilus’tan önce göz korkutucu bir şeydi. Ne yaptığınızı biliyor olmanız gerekiyordu,” diyor McKenzie. “İnsanlar bir spor salonuna gidip herhangi bir ön bilgileri olmadan ağırlık kaldırabilirlerdi.”
Özelleştirilmiş ekipmanların çıkmasıyla, spor salonu bir fitness noktası haline geldi ve Gold’s Gym gibi yerlerin popülerliği arttı.
İnsanlar bir kulüp bağlamında egzersiz yapmaya başladılar, diyor Making the American Body kitabının yazarı Jonathan Black. “Sosyal aktivite haline gelince, fitness büyük bir yükseliş yakaladı,” diyor.
Spor salonu trendleri, ücretsiz ağırlıklarla temel düzeye ve CrossFit gibi işlevsel egzersiz modlarına geri dönerken, günümüzün fitness kulüplerinde hala koşu bantları, egzersiz bisikletleri ve Precor’ın Eliptik Fitness Eğitmeni (1995’te çıktı) gibi diğer ekipmanlar bulunuyor. Eliptik bisiklet, insanların eklemlere yüklenmeden koşunun kardiyo avantajlarından faydalanmasına olanak sağladı. En son, hareketleri izole eden ve vücut dengesine yardımcı olan Pilates makineleri geliştirildi.
Giyilebilir Ürünler Sporculara Yardımcı Oluyor
Yumuşak lastik tabanlı ayakkabılar ve özel teknik kumaşlardan önce de egzersiz vardı, ancak bu inovasyonlar bu aktiviteleri daha konforlu hale getirdi. Sonra, bedene sımsıkı oturan kıyafetleri giymek moda oldu. Lululemon gibi markaların vücudu tanıyan sıkı giysileri hiç spor salonuna gidilmese de gün boyu giyilebilir hale geldi.
“Bu giysileri spor salonu dışında giydiğinizde, egzersiz yapmış veya yapacak olduğunuz anlaşıldığı için bu tür giysiler önem kazandı,” diyor McKenzie.
Bu tamamıyla yeni bir olgu da değil. Nike’ın kurucusu Bill Bowerman, şimdinin ikonik Cortez antrenman ayakkabısının pistlerden çıkıp günlük hayata girmesini sağladı. Jane Fonda, rahat, destekleyici ve ısıyı emen bir kumaş üretmek amacıyla pamuk veya polyestere dokunan özel bir sentetik kumaş olan spandeksin popüler olmasını sağladı.
Spor giysileri üreticisi Under Armour tüm imparatorluğunu bu nem emici kumaş üzerine kurdu. Teri yaymak üzere tasarlanan ve giyen kişinin daha kuru ve serin kalmasını sağlayan Coolmax ürününü ilk kez 1986’da piyasaya sürdü.
Günümüzün fitness giysileri teknolojileri, yeni bir düzeye geçti. Artık gidilen mesafeyi ve tempoyu izleyen çoraplar ve egzersiz ayakkabılarına sensörler dikiliyor. Ayrıca kalp atışlarını ve terlemeyi ölçen tişörtler, egzersizleri optimize hale getirmek için laktik asit eşiğini belirleyen BSX Insight adında bir baldır kompresi ve giyen kişinin mükemmel duruşu yakalamasına yardımcı olan yoga taytları var.
Performansın Dijitalleşmesi
Ölçülebilir metrikler, egzersiz için her zaman faydalı olmuştur. Sonuçta, fitness hedefleri genellikle niceliğe dayanır: yakılan kaloriler, kilo kaybı, gidilen mesafe veya ulaşılan kalp atış hızı. Bu verilerin görüntülenebilmesi ve kaydedilebilmesi, hem motivasyon hem de kayıt tutmak açısından önemli.
Ölçülebilir fitness trendinin, günlük 10.000 adımı izlemek üzere tasarlanan modern adımsayarın 1960’larda bulunmasıyla başladığı söylenebilir. Bu teknoloji, koşuları izlemek için GPS’ten faydalanan giyilebilir inovasyonlara veya biyometrik özellikleri izleyen fitness bantlarına dönüştü.
Örneğin, Basis Peak akıllı saati, kalp atışı, hareket, terleme, vücut sıcaklığı ve uyku modellerini izlemek için küçük, entegre sensörler kullanıyor. Saati takan kişinin yürüdüğünü, koştuğunu, bisiklet sürdüğünü veya uyuduğunu uykunun fazları dahil olmak üzere otomatik olarak tespit ediyor. Hatta müziği kontrol ederek, kişinin akıllı telefonuna erişmek ve çalışmasını durdurmak zorunda kalmasını önlüyor.
Intel Yeni Teknoloji Grubu’ndan BASIS akıllı saati dahil bileğe takılan inovasyonlar genel müdürü Itai Vonshak, bu giyilebilir izleyicilerin güçlü bir başarma hissi verebileceğini belirtiyor.
“Ölçmediğiniz şeyi geliştiremezsiniz, diye eski bir deyiş vardır,” diyor. “Artık her şeyi ölçebiliyoruz.”
Bir kişinin yeni bir fitness planına başladıktan sonra, kendisini iyi hissetmeye veya daha iyi görünmeye başlaması aylar sürebilir. Bu nedenle günlük ölçüm verilerini görmek çok önemli.
“Dijital geribildirim size bir işi tamamlama hissi veriyor. Geribildirim döngüsünün kısaltan yeni alışkanlıklar geliştirmek, eylem ve ödülden oluşan yararlar döngüsünü oluşturur,” diyor Vonshak.
Bu izleme teknolojileri gelişirken, insanların yalnızca veri toplamasına yardımcı olmakla kalmayacak, aynı zamanda fitness tutkunlarına sürekli gelişim için anlaması kolay, eyleme geçirilebilir görüşler sunacak. Bu, sağlık ve fitness dünyasının bu on yılda karşılaşacağı en büyük zorluk olabilir.
“Bu ürün kategorisi, yaşamınızın bütünlüğü ile ilgili olmalı,” diyor Vonshak.
“Bu yalnızca adımlarınızı veya uyku durumunuzu ölçmekle ilgili değil. Alışkanlık kazanmanıza, daha sağlıklı olmanıza yardımcı olmakla ilgili. Giyilebilir ürünler, insanlarda bir hesap verme hissi ve doğru şeyleri yapmak için olumlu bir zorlama yarattığında vazgeçilmez olacaklar.”
The post Fitness Teknolojisinin Gelişimi: Jazzercise’dan Fitness İzleyicilere appeared first on iQ Turkey.